Niższe ceny paliw - płytszy rynek ^Wyróżniony

Gospodarka polska nie odnotowała spadku, który mógłby przełożyć się na spadek sprzedaży paliwa do silników Diesla –kluczowego dla gospodarki paliwa transportowego – stwierdza Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego.

Ceny paliw również nie powinny były wpłynąć na obniżenie konsumpcji, gdyż średnio w roku osiągnęły poziom niższy niż w roku 2012. Wolumen konsumpcji paliw w roku 2013 był o prawie 1 mln m³ niższy niż w roku 2012. Zaważyło na tym głównie ograniczenie popytu na olej napędowy o 6%. Spadło też zapotrzebowanie na benzyny silnikowe (-2%) i lekki olej opałowy (-10%). Spadki popytu były niższe niż w roku 2012, ale rynek dalej się kurczył. Spadek konsumpcji paliw został złagodzony jedynie poprzez 10.procentowy wzrost sprzedaży paliwa lotniczego JET i stabilną sytuację na rynku autogazu. Sprzyjająca pogoda spowodowała zmniejszenie popytu na paliwa opałowe. Produkcja krajowa paliw ciekłych była niższa (o 1%) niż przed rokiem, choć wyprodukowano nieco więcej benzyn silnikowych, oleju napędowego oraz ciężkiego oleju opałowego. Na wyniku łącznym zaważyło znaczne obniżenie produkcji lekkiego oleju opałowego. Znowu zmniejszył się oficjalny import – szczególnie oleju napędowego (o kolejne 30%) oraz lekkiego oleju opałowego (o 60%). Spadek importu paliw szacowany był na 0,3 mln m³i ostatecznie wyniósł 5,5 mln m³. Ogółem w kraju zużyto 25 mln m³ paliw ciekłych, z czego konsumpcja oleju napędowego wyniosła 13,5 mln m³ – prawie trzykrotnie więcej niż benzyn silnikowych. Paliwa, których nie udało się ulokować na rynku krajowym – a było ich o ponad 0,7 mln m³ więcej niż w roku 2012 – sprzedano za granicę. Produkcję paliw zrealizowano poprzez przerób 24 mln ton ropy naftowej – o 4% mniej niż przed rokiem, głównie z powodu planowego postoju remontowego w Grupie LOTOS. Ponad 93% przerabianej ropy stanowiła ropa typu REBCO.

Kierowcy mieli w Polsce do dyspozycji ponad 6,7 tys. stacji paliw, z czego 3,6 tys. obiektów stanowiły stacje będące własnością koncernów krajowych lub zagranicznych. Koncerny krajowe – umacniające swoją pozycję na rynku – oraz koncerny międzynarodowe pozyskiwały nowe obiekty do swoich sieci, stosując formułę franczyzy lub budując nowe przy autostradach. PKN ORLEN posiadał na koniec roku 1 778 stacji i utrzymał pozycję lidera rynku. Grupa LOTOS kontynuowała program OPTIMA, powiększając swój stan posiadania do 439 stacji. W wyniku działań restrukturyzacyjnych koncerny międzynarodowe mają o dwie stacje mniej niż rok temu, czyli 1 422 stacji. Wzrosła też o 6 liczba stacji należących do marketów – ogółem działaich już 166. Rynek stacji autostradowych obejmował 55 obiektów, czyli powiększył się o 10 MOP-ów. Liczba stacji niezależnych zmniejszyła się do 2 940.

Obniżki cen paliw w stosunku do roku 2012, zgodnie z oczekiwaniami POPiHN sprzed roku, wyniosły 4% dla benzyny 95, 3% dla ON i 10% dla autogazu. Po raz pierwszy w historii średnie roczne ceny detaliczne ON były wyższe od średnich cen benzyny 95. Kierowcy powinni się przyzwyczaić do takiego poziomu cen, bo prawdopodobnie utrzyma się na dłużej. Obniżki cen paliw były następstwem stabilizacji notowań na międzynarodowych giełdach, umocnienia wartości złotego w stosunku do dolara US oraz słabnącego oficjalnego popytu wewnętrznego na paliwa. Kolejny rok średnie roczne marże uzyskiwane ze sprzedaży paliw nie pokrywały kosztów związanych z utrzymaniem stacji paliw. Znaczący wpływ na to miała konieczność prowadzenia walki cenowej ze sprzedawcami, oferującymi paliwa z szarej strefy.

Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego w swoich prognozach sprzed roku przewidywała stabilizację popytu na paliwa płynne na poziomie roku 2012, licząc na skuteczną walkę odpowiednich służb państwowych z szarą strefą. Niestety, działania te nie przyniosły wystarczających efektów, co spowodowało rozwinięcie się nielegalnego handlu paliwami i gorsze wyniki rynkowe.

Rok 2014 powinien być pierwszym rokiem w nowym cyklu wzrostu popytu na paliwa płynne. Warunkiem będzie drastyczne ograniczenie wpływu szarej strefy na dostawy paliw.