Jak dobrze przygotować przetargi ^Wyróżniony

Tematyce właściwej organizacji przetargów budowlanych, a także metodom ich finansowania poświęcono ostatnią konferencję „Finansowanie, kredytowanie, ubezpieczenia kontraktów budowlanych”. Spotkanie zorganizował Polski  Związek Pracodawców Budownictwa.

Ubiegły rok zaznaczył się w branży budowlanej z jednej strony ukończeniem sztandarowych inwestycji infrastrukturalnych, a z drugiej pogłębiającymi się kłopotami firm budowlanych. Nie pozostało to bez wpływu na branżę finansową, zwłaszcza banki i ubezpieczycieli, którzy z jednej strony jako np. wystawcy gwarancji sami odczuli skutki problemów branży, a z drugiej jako kreatorzy polityki finansowej wobec budownictwa znacząco wpłynęli na sytuację branży.

Obecnie zarówno budownictwo jak i branża finansowa są już na innym etapie. Zmieniają się zasady przyznawania gwarancji, a także rosną wymagania wobec firm ubiegających się o nie. Ponadto to właśnie instytucje finansowe stały się poniekąd realizatorem „prekwalifikacji”, podejmując coraz częściej decyzje o nieprzyznaniu kredytu lub gwarancji, co decyduje o obecności firm na rynku zamówień publicznych. Dlatego PZPB zaprosił przedstawicieli różnych stron - zamawiającego, wykonawcy ale przede wszystkim przedstawicieli rynku finansowego -  ubezpieczycieli i brokerów, aby poinformowali zarówno o swoich potrzebach i oczekiwaniach, jak i też praktycznej wiedzy. Według organizatorów konferencji powinna ona pomóc w najlepszym ułożeniu relacji o optymalnej współpracy pomiędzy firmą budowlaną a brokerem czy ubezpieczycielem.

Marek Michałowski, prezes PZPB poinformował, że Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych i Autostrad do końca br. powinna ogłosić przetargi drogowe o wartości 32-34 mld zł. Wg prezesa stanowi to potrójne wyzwanie. Dla inwestora – by prawidłowo przygotować kontrakty, dla wykonawcy – by wygrywać jak najwięcej kontraktów, a wreszcie dla instytucji finansowych – by były w stanie prawidłowo zabezpieczyć finansowo przetargi. Dodatkowym problemem – zauważył Michałowski – stała się w ostatnich miesiącach „ucieczka” dużej części zaufania między branżą budowlaną, a sektorem finansowym. W rezultacie temu ostatniemu jest obecnie trudno zgromadzić odpowiednie środki potrzebne do realizacji dużych kontraktów budowlanych, bowiem taka działalność obarczona jest wciąż dużym ryzykiem. Zdaniem Dawida Piekarza, wiceprezesa PZPB, innym problemem przy dużych, wieloetapowych przetargach, jak np. budowy obwodnicy Warszawy, jest także brak ich "gospodarza" ze strony lokalnych władz samorządowych.

Prof. Zofia Bolkowska w swoim wystąpieniu zwracała uwagę na przyczyny opóźnień w realizacji kontraktów budowlanych oraz fali upadłości przedsiębiorstw tej branży. M.in. firmy podejmowały zadania przekraczające och doświadczenie, umiejętności organizacyjne i logistyczne. Zbyt niska (nierealna) była też wycena kontraktów. Skoro w przetargach obowiązuje kryterium najniższej ceny, firmy zachłannie walczyły o kontrakty i zgłaszały niskie ceny. Wobec tego przekraczane były koszty kontraktów. I to nie tylko z powodu nierealnej (zbyt niskiej) ich wyceny. Rosły bowiem także ceny materiałów i płace. Te ostatnie ze względu na angażowanie wykwalifikowanych specjalistów i pośpiech w realizacji zadań. Ponadto projekty były opracowywane na ostatnią chwilę. Na ogół wymagały wielu zmian, co obciążało wykonawcę – nawet gdy zmiany nie zależały od niego. Wg Bolkowskiej wszystkie te problemy ujawniały się, gdy terminy oddawania budowanych obiektów do użytku nie były dotrzymywane. Nie starczało wówczas pieniędzy na wypłaty wykonawcom i lawinowo wzrastały upadłości firm. Jednak przyszłość branży jawi się w nieco jaśniejszych barwach. O ile spadek rynku budowlanego w br. wyniósłby, zgodnie z obecnymi przewidywaniami, o 8-10 proc. w stosunku do 2012 r., to i tak byłby to sukces. Bowiem budownictwo – zdaniem Bolkowskiej - charakteryzuje się dużym potencjalnym popytem i są szanse, że projekty rozpoczęte i nowe będą kontynuowane. Dotyczy to m.in. programu „Inwestycje Polskie” i przeznaczenia wielomiliardowych kwot na inwestycje infrastrukturalne środków unijnych na lata 2014-2020.

{jumi [*9]}