Priorytetem potrzeby rynku

Dostosowanie przepisów ustawy do potrzeb rynkowych powinno stać się priorytetem organów państwowych. Ustawa musi wyjść naprzeciw bezprawnym działaniom niektórych podmiotów zajmujących się odbarwianiem i obrotem wskazanym produktem opałowym. Olej napędowy przeznaczony do celów opałowych jest nadal produktem wysokiego ryzyka, niestety obowiązujące od 2002 r. z późniejszymi zmianami przepisy w żaden sposób nie są w stanie wyeliminować istniejącego problemu. Powodują natomiast niszczenie i likwidację firm zajmujących się zgodnym z prawem obrotem tym produktem.

Pomimo wystąpień przedstawicieli organów państwowych, w których twierdzili oni, iż ilość nadużyć spada, ich skala wydaje się być nadal wysoka. Opierając się na ostatnich doniesieniach mediów dotyczących wykrycia przez Policję na Śląsku zorganizowanej grupy przestępczej, zajmującej się przestępstwami paliwowymi, można wyciągnąć wniosek, że obowiązujący w ustawie o podatku akcyzowym system oświadczeń nie zapobiega niezgodnemu z prawem wykorzystywaniu oleju napędowego przeznaczonego na cele opałowe. Jak podały media w ww. sprawie uszczuplenie na szkodę Skarbu Państwa może przekraczać 30 mln zł.

Działania takie, jak również do nich zbliżone, mają miejsce jednak w całym kraju, a ilość oszustw jest niezwykle duża. Fakt, iż działania Policji doprowadziły do rozbicia jednej tylko grupy przestępczej wskazuje, iż organy ścigania nie potrafią poradzić sobie z procederem zmiany przeznaczenia oleju napędowego do celów opałowych. Nie pomaga w tym istniejąca regulacja, o której zmianę od lat apelują przedsiębiorcy i organizacje rynku paliwowego w tym Komitet Koordynacyjny Dystrybutorów Lekkiego Oleju Opałowego działający przy Polskiej Izbie Paliw Płynnych.

Obecny system nakłada na sprzedawców oleju napędowego przeznaczonego do celów opałowych obowiązek uzyskiwania od nabywców oświadczeń o przeznaczeniu kupowanego produktu (art. 89 ustawy o podatku akcyzowym). Takie oświadczenia muszą zawierać znaczącą ilość szczegółowych informacji dotyczących osoby dokonującej zakupu. Sprzedawcy są ponadto zobowiązani do składania comiesięcznych zestawień do urzędów celnych. Jednocześnie regulacja wyklucza możliwość dokonywania korekt takich oświadczeń.

Ze względu na ilość oraz charakter danych wymaganych w oświadczeniu nabywcy (m.in. nr PESEL, NIP, REGON, adres zamieszkania, ilość i rodzaj posiadanych urządzeń grzewczych) łatwo jest o omyłkę pisarską, chociażby w numerze PESEL, nieczytelny podpis, nieterminowe złożenie miesięcznego zestawienia, brak kodu pocztowego itp. Każde takie niedopatrzenie skutkuje nałożeniem na sprzedawcę sankcji karnej w wysokości 2 zł od każdego sprzedanego litra. W efekcie kary sięgają nawet kilku mln zł. Istnieje więc bardzo rygorystyczne podejście, które jest szczególnie krzywdzące dla podmiotów, które przez drobny błąd prowadzi nierzadko do zablokowania możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. System przerzuca ponadto odpowiedzialność za rzeczywistą zmianę przeznaczenia oleju napędowego do celów opałowych na sprzedawcę, mimo iż w głównej mierze to odbiorcy dokonują zmiany przeznaczenia produktu.

W celu rozwiązania tego problemu PIPP oraz KKDLOO wielokrotnie zwracały się o zmianę regulacji podatku akcyzowego. Propozycja dotyczyła odejścia od systemu oświadczeń na rzecz rejestracji odbiorców problematycznego produktu. W takiej sytuacji jedynie osoba lub podmiot zarejestrowane w urzędzie celnym jako odbiorcy oleju napędowego do celów opałowych byłyby uprawnione do dokonywania zakupów. Wyczerpująca lista uprawnionych ułatwiłaby ustalenie czy ktoś zmienia przeznaczenie produktu opałowego oraz skalę tego procederu. Nowy system nadzoru skupiałby się na tych, którzy w rzeczywistości dokonują zmian przeznaczenia produktu tj. odbiorcach. Eliminuje także niesprawiedliwe karanie przedsiębiorców za cudze działania. Obecny system skupia się natomiast na drobnych przewinieniach i omyłkach pisarskich, podczas gdy podmioty działające na dużą skalę pozostają bezkarne. Skala procederu jest niezwykle duża, a sukcesów takich jak opisany powyżej jest niewiele.

Nie jest wykluczone, że podmioty wykorzystują znane z oszustw w podatku VAT „podmioty słupy”, które po osiągnięciu określonego celu w krótkim czasie znikają z rynku. Obecne rozwiązania bazujące na pozyskiwaniu przez sprzedawców oświadczeń wiąże się ze znacznymi stratami dla Skarbu Państwa. Również przedsiębiorcy zmuszeni są do ponoszenia znaczących kosztów na potrzeby wewnętrznej kontroli prawidłowości oświadczeń i realizacji obowiązków ustawowych. Remedium na te problemy może być, zdaniem KKDLOO, system rejestracji odbiorców. W związku z powyższym apelujemy o podjęcie działań mających na celu nowelizację ustawy o podatku akcyzowym, która doprowadziłyby do ukrócenia patologii związanej z obecnym stanem prawnym.

Komitet Koordynacyjny Dystrybutorów Lekkiego Oleju Opałowego przy Polskiej Izbie Paliw Płynnych

{jumi [*9]}