Juchowo Farm – żywność, ekologia, dobrostan ^Wyróżniony

To raptem trzy przykazania – po pierwsze nie zatruwaj środowiska, po drugie - produkuj tak, aby ziemi nie wyeksploatować nadmiernie, po trzecie – dostarczaj na rynek produkty w cenach akceptowanych przez konsumentów.

Swoją wersję tej koncepcji i to o wiele bardziej zbliżoną do realiów realizuje od wielu lat Gospodarstwo Juchowo Farm (powiat szczecinecki), członek Stowarzyszenia „Polska Ekologia”.

Przewodnią ideą Juchowo Farm  oraz fundacji im. Stanisława Karłowskiego, działających w ramach Projektu Wiejskiego w Juchowie były i są światłe wskazówki wywodzące się z „Podstaw całościowego myślenia o rolnictwie ekologicznym” (1924 rok) filozofa Rudolfa Steinera. Ciekawe, że te „dyrektywy techniczne i gospodarcze związane z duchowym aspektem rolnictwa przyszłości” po upływie 100 lat są dziś tak aktualne i potrzebne. Patron Fundacji - Stanisław Karłowski, senator II Rzeczypospolitej, pionier rolnictwa biodynamicznego w Polsce, już w 1930 roku stworzył pierwsze polskie gospodarstwo ekologiczne. Obecnie takich gospodarstw mamy w Polsce ponad 23 tysiące.

Morenowy krajobraz Pojezierza Drawskiego, na którym położone jest Juchowo (Pomorze Zachodnie) oraz dziewicze walory przyrodnicze okolicy z dużym udziałem lasów i jezior sprawiły, że tereny te w przeszłości były słabo zaludnione i uprzemysłowione, a głównym zajęciem ludności była uprawa ziemi i  hodowla zwierząt. 

Międzynarodowa inicjatywa

Aby zachować naturalne wartości tego regionu i utrzymywać jego niepowtarzalny charakter dla obecnych i przyszłych pokoleń, przed ponad 20 laty powstała międzynarodowa inicjatywa „Projekt Wiejski Juchowo-Radacz-Kądzielna”. Przyczyniła się m.in. do powstania na obszarze 1900 ha certyfikowanego ekologicznego i biodynamicznego gospodarstwa rolnego z uprawą pradawnych odmian zbóż, roślin oleistych, warzyw, ziół oraz hodowlą krów mlecznych w zgodzie z naturą.  W ramach „Projektu Wiejskiego” rozwijają się dziedziny, takie jak: edukacja i pedagogika,  zakład  dla osób z niepełnosprawnościami,  ochrona przyrody, badania naukowe oraz tradycyjne rzemieślnicze przetwórstwo.

W czasach, gdy celem stała się maksymalizacja plonów, nadmierna eksploatacja i tym samym wyjaławianie gleby, oraz masowy, nastawiony wyłącznie na zysk chów zwierząt, a jakość żywności - jej wartości odżywcze dramatycznie spadają, owe myśli sprzed 100 lat o „żywej ziemi” stają się bardzo aktualne. 

Dążeniem Juchowo Farm jest  godzenie dbałości o środowisko z wytwarzaniem żywności i to jakości ekologicznej, czyli mającej większe wartości odżywcze.

Stosowanie kompostów i biodynamicznych preparatów kompostowych, działających ożywczo na glebę, jest chlubną działalnością, a dzielenie się umiejętnościami z tym związanymi m.in. podczas konferencji organizowanych w Juchowie, jest godne wyrazów najwyższego uznania.

Agroturystyka i biozakupy

Na terenie gospodarstwa można znaleźć możliwość odpoczynku na łonie natury nad brzegiem jeziora Juchowo, przy którym znajduje się teren rekreacyjny wraz z drewnianym placem zabaw dla dzieci oraz zagroda edukacyjna pełna owiec, kóz, świń, gęsi oraz kur. Spacer po gospodarstwie  to również możliwość obserwacji natury -  kwiatów i ziół, łąk kwietnych.

W trakcie pobytu istnieje również możliwość skorzystania z oferty gastronomicznej własnej kuchni. W śpiżarni są najwyższej jakości ekologiczne surowce wytwarzane metodami biodynamicznymi oraz od regionalnych dostawców.

Na terenie gospodarstwa znajduje się również sklepik, w którym znaleźć można m.in. pieczywo, mąkę, warzywa, mleko sienne, zwane łąkowym, nabiał, sery, soki, przetwory,  mięso i wędliny oraz inne produkty pochodzące z gospodarstwa. Z pewnością te produkty lepiej smakują od tych ulepszanych chemicznie.

Ekologiczne mleko, praziarna, cenna mąka

To jest wytyczona przed stu laty droga do poprawy zdrowotności konsumentów!

Ważnym elementem funkcjonowania gospodarstwa jest elastyczność. Gdy gospodarstwo szukało zbytu na ekologiczne mleko, a krajowi odbiorcy chcieli płacić jak za mleko konwencjonalne, udało się dotrzeć do odbiorców w Berlinie. Stamtąd wracało w postaci serów. Po jakimś czasie rozpoczęto produkcję produktów mlecznych (sery, mleko, jogurt) we własnej serowarni  w Juchowie.

Ważną wskazówkę dotyczącą najbardziej wartościowych zbóż przedstawił Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin (Zeszyty Naukowe SGGW 2019).

„Aktualne trendy zdrowego odżywiania doprowadziły do ponownego odkrycia dawnych gatunków zbóż. Ceni się je za wartości odżywcze i ich prozdrowotny charakter. Jest to istotne w odniesieniu do zjawiska ubożenia diety człowieka, co może być jedną z przyczyn chorób cywilizacyjnych. Potrzeba zachowania różnorodności spożywanego pokarmu wzbudza zainteresowanie zapomnianymi gatunkami roślin zbożowych”.

I tymi zapomnianymi gatunkami zajęto się w Juchowie. Precyzyjnie wyjaśnia nabywcom mąk Tomasz Piszczek – członek zarządu Juchowo Farm:

- „Ziarna, które mielimy we własnym młynie żarnowym, pochodzą z certyfikowanych upraw biodynamicznych z naszego gospodarstwa. Dzięki niewielkiej prędkości obrotowej kamienia mielącego, podczas procesu mielenia, odbywającego się niemalże bez udziału temperatury, zachowane zostają wszystkie wartościowe składniki ziarna, witaminy i minerały. W naszej ofercie dostępne są: mąka orkiszowa, mąka żytnia, mąka pszenna razowa, mąka z samopszy. Lista obejmuje 25 produktów”.

Przy takim wyborze doskonałych mąk własna piekarnia wypieka różnego rodzaju ekologiczne chleby, m.in. orkiszowy, razowy, na zakwasie, czy orkiszowo-żytni, z marchewką i cebulą, a także żytni, razowy na zakwasie.

Wszystko jakby pod dyktando dietetyka dra Bartka Kulczyńskiego, który podkreśla znaczenie rodzaju mąki użytej przez piekarza: -

„Mąka orkiszowa ma większą zawartość składników mineralnych, np. potasu, siarki, magnezu, manganu i miedzi. Ma także wyższą aktywność przeciwutleniającą niż zwykła pszenica, i więcej białka, które jest lepiej strawne. Dlatego chleb orkiszowy (na bazie maki orkiszowej, pełnoziarnistej) można zaliczyć do dobrego pieczywa.

W porównaniu do innych typów chleba, pieczywo żytnie, razowe, na zakwasie ma kilka pożądanych cech: zawiera większe ilości folianów (wit. B9, B11, M), niacyny (wit. B3) i ryboflawiny (wit. B2), stanowi dobre źródło błonnika. Ma mniej związków antyodżywczych i cechuje się niższym indeksem glikemicznym (IG), zawiera mniej glutenu” (Dziennik Zdrowia 01.03.2024).

Każdemu przygotowującemu się do zakupów, wszystko to co oferuje Juchowo Farm da możliwość nie tylko przygotowania posiłków na cały dzień, ale nawet na urządzenia uczty. Uwagę przyciągają także wędliny wołowe, m.in. metka dojrzewająca, pasztet w słoiku, mielonka w słoiku. Trzeba podkreślić, że produkty te powstają z wykorzystaniem ekologicznych przypraw, a do konserwacji służy serwatka i sól morska. Do produkcji nie stosowana jest sól peklująca. Dzięki unikatowej technologii i dopracowanej procedurze produkty te otrzymują swój niepowtarzalny smak (więcej na www.juchowofarm.org).

Biodynamiczne preparaty ożywią glebę

Juchowo wytwarza produkty spożywcze bez użycia agrochemii. Stosuje i oferuje innym biodynamiczne preparaty do kompostów i oprysków, sporządzone na bazie substancji naturalnych, organicznych. Dozuje się je w niewielkich ilościach w celu pobudzenia życia gleby i wzrostu roślin, poprawy jakości roślin oraz zdrowia zwierząt. Precyzyjne dawkowanie preparatów ma związek z dbałością o dobrostan stada.

Wprowadzenie biodynamicznych preparatów do gleby ożywia ją, podwyższa wielkość plonów i ich jakość, a także żywotność i wydajności roślin. Same korzyści, bez uciekania się do złowieszczo brzmiącego ugorowania.

Juchowo Farm to największe gospodarstwo ekologiczne w Polsce jest wzorcowym wręcz przykładem przemyślanego gospodarzenia i wytwarzania żywności w najbardziej racjonalny sposób. A co ważne,  to nie pogoń za zyskiem, a nakaz zachowania wysokiej jakości produktów, jest drogowskazem.