Nowelizacja ustawy o prawie autorskim rozszerza definicję nadawania o „wprowadzanie bezpośrednie”, czyli przesyłanie sygnału przez organizację radiową lub telewizyjną do innego podmiotu bez publicznego dostępu w czasie przesyłu, z przeznaczeniem do późniejszego publicznego odbioru.
Dotyczy to praktyki udostępniania kodowanych programów radiowych i telewizyjnych, które wymagają narzędzi dekodujących od operatorów kablowych lub dostawców telewizji satelitarnej. Definicja reemitowania została uzupełniona o sytuacje, w których reemitent otrzymuje sygnał niezależnie od sposobu jego przekazu, w tym wprowadzania bezpośredniego.
Sejm RP uchwalił nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wdrażającą dyrektywy UE nr 2019/789 (SATCAB II) i 2019/790 (DSM). Nowe regulacje wprowadzają istotne zmiany w definicjach nadawania i reemitowania utworów, co ma kluczowe znaczenie dla branży medialnej i biznesowej.
Zmiany te mają istotne konsekwencje gospodarcze, ponieważ redefiniują zakres eksploatacji dóbr chronionych prawem autorskim. Wprowadzenie nowych definicji może prowadzić do krzyżowania się eksploatacji na dwóch polach: nadawania i reemitowania, co rodzi problemy z interpretacją i zgodnością z unijnymi regulacjami. Dyrektywa SATCAB II wskazuje bowiem na pojedynczą czynność komunikowania dóbr chronionych w przypadku wprowadzania bezpośredniego, podczas gdy polska nowelizacja traktuje to jako dwie odrębne akty eksploatacji.
W praktyce biznesowej oznacza to, że firmy medialne, operatorzy kablowi i dostawcy telewizji satelitarnej muszą dostosować swoje umowy licencyjne i modele biznesowe do nowych definicji. Nowelizacja może prowadzić do wzrostu kosztów operacyjnych związanych z negocjowaniem nowych umów i uzyskaniem dodatkowych licencji. Z perspektywy prawnej, przyjęta w znowelizowanym art. 6 ust. 1 pkt 4 formuła może rodzić wątpliwości co do zgodności z prawem unijnym oraz zarzut, że w ramach pola eksploatacji związanego z rozpowszechnianiem utworu mieści się czynność, która de facto rozpowszechnieniem nie jest.
Lektura uzasadnienia nowelizacji wskazuje, że projektodawca prawidłowo identyfikuje problemy związane z wprowadzaniem bezpośrednim, ale proponowane rozwiązania są nieadekwatne. Alternatywą mogłoby być wyodrębnienie kolejnego pola eksploatacji dla wprowadzania bezpośredniego, co jednak nie jest konieczne. Właściwe zrozumienie tego zjawiska prowadzi do wniosku, że mieści się ono w formule nadawania. Zmiana definicji nadawania, obejmująca expressis verbis udostępnianie w drodze wprowadzania bezpośredniego przez wszystkie zaangażowane podmioty, byłaby bardziej zgodna z unormowaniami unijnymi i mogłaby wyeliminować konieczność modyfikacji definicji reemitowania.