Jak poprawić zaufanie do inwestycji zagranicznych w Polsce ^Wyróżniony

Raport został zaprezentowany kilka dni temu podczas konferencji z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju, Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, Amerykańskiej Izby Handlowej, CVC Capital Partners oraz WEI.

Wzrost inwestycji, zarówno krajowych jak i zagranicznych, jest krytycznym elementem programu Zrównoważonego Rozwoju Polski. Wszystkie modele ekonomiczne dowodzą, że bez zwiększenia nakładów inwestycyjnych, tempo zbliżania się polskiego PKB do średniej europejskiej będzie trudne do utrzymania. Tymczasem, jak wynika z danych GUS-u po trzecim kwartale tego roku, inwestycje w Polsce wyhamowują. Według „Financial Times”, powołującego się na dane firmy Emerging Portfolio Fund Research (EPFR) z kwietnia 2016 r., przepływy inwestycyjne polskich aktywów spadły w marcu aż o 34,32 mln dol. z poziomu 149,83 mln dol. (23 proc.).

- Przez blisko rok - rozpoczynając od wyborów prezydenckich – atmosfera wokół inwestorów zagranicznych bardzo się zagęszczała. Retoryka repolonizacyjna pod adresem instytucji finansowych czy koncernów medialnych, oskarżenia o niepłacenie podatków przez wielkie sieci handlowe czy rabunkową prywatyzację wykorzystaną przez obce firmy - nawet, jeżeli znajdowała pokrycie w faktach, to skoncentrowana w krótkim czasie i prezentowana masowemu odbiorcy, sprawiała wrażenie politycznej nagonki – uważa Robert Gwiazdowski, prezes Warsaw Enterprise Institute.

- Wydaje się, iż w słusznej sprawie poprawy pozycji firm polskich, niektórzy komentatorzy robią wroga z tych firm uznanych za nie-polskich, nie doceniając, jakim motorem i mostem są firmy zagraniczne dla polskich firm i polskiego rynku. Premier Morawiecki wypowiadał się na temat zdolności przedsiębiorców polskich w wykorzystaniu kontaktów, jako poddostawca jednego zakładu żeby rozwinąć się na lokalnym i globalnym rynku. To jest tylko jedno z kluczowych korzyści płynących z obecności firm globalnych w Polsce – mówi z kolei prezes Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce, Tony Housh. - Fala ostatnich ceremonii i otwarć pokazuje, że inwestorzy amerykańscy nie boją się inwestować w Polsce i ciągle widzą tu właściwy potencjał. Polska jest już znaczącym graczem w globalnym łańcuchu dostaw i usług. Uważam, że Polska może tylko jeszcze bardziej pokusić się o świadomą współpracę z firmami globalnymi w zakresie nowych technologii, innowacji, komercjalizacji, rynku usług, aby wywindować polskie firmy na kolejne szczyty.

Według WEI przychylności kapitału spoza Polski nie sprzyja brak działań rządu, osłabienie złotego, zastój na giełdzie oraz zapowiedzi dotyczące repolonizacji banków, nowych obciążeń podatkowych, zwiększonych wydatków socjalnych, które mogą doprowadzić do niewypłacalności budżetu. Starania wicepremiera Mateusza Morawieckiego, który w Europie stara się przekonać inwestorów do inwestowania w Polsce, są w ocenie ekspertów think-tanku cenne, jednak można uzyskać dużo więcej i szybciej, podejmując w kraju działania mogące poprawić wizerunek i rozwiać obawy inwestorów.

- Wysłuchaliśmy uwag inwestorów, którzy już zainwestowali w naszym kraju i uważnie obserwują, co dzieje się obecnie w Polsce. Na tej podstawie przygotowaliśmy rekomendacje dla rządu. Pozwolą one zrealizować ambitne zapowiedzi przedwyborcze i pomyślnie sfinalizować działania związane z tzw. planem Morawieckiego, a co najważniejsze – utrzymać tempo wzrostu gospodarczego na zakładanym poziomie - mówi Tomasz Wróblewski, wiceprezes WEI.

Efektem działań WEI jest raport „Klimat dla inwestycji w Polsce. Diagnoza sytuacji, propozycje rozwiązań”. Wśród rekomendacji zawartych w dokumencie jest traktowanie inwestycji zagranicznych, jako priorytet polskiej polityki gospodarczej, zmiana narracji rządu pod adresem inwestorów i potwierdzenie, że zasada „pewności prawa” rozciąga się w równym stopniu na wcześniejsze umowy prywatyzacyjne i kontrakty z państwem, proste i przejrzyste prawo podatkowe oraz zamówień publicznych a także utworzenie „Rady Inwestorów Zagranicznych” - ciała pozwalającego na bieżące konsultacje i wypracowywanie rozwiązań gwarantujących podtrzymywanie dobrej inwestycyjnej reputacji Polski.

- Powołanie Rady jest dobrym pomysłem. Brak możliwości dialogu z przedstawicielami organów publicznych to źródło wielu problemów inwestorów, często prowadzi do wielu nieporozumień, które źle wpływają na odbiór Polski, jako miejsca atrakcyjnego dla inwestycji – uważa Krzysztof Krawczyk z funduszu CVC Capital Partners, będącego jednym z partnerów raportu.

Zgodnie z danymi PAIiIZ najważniejszy jest sektor nowoczesnych usług. W Polsce może powstać nawet 70 ośrodków Share Service Centres, ICT czy BPO (centra usługowe wykonujące zadania zlecone przez korporacje znajdujące się za granicą, np. księgowość, call centre, wsparcie informatyczne). Oznacza to możliwość stworzenia aż 20 tys. miejsc pracy w kraju. Na drugim miejscu pod względem liczby projektów jest sektor motoryzacyjny - firmy reprezentujące ten dział planują realizację inwestycji o łącznej wartości ponad 1,3 mld euro. Kolejne projekty należą do sektorów spożywczego, badań i rozwoju, materiałów budowlanych, AGD, medycznego, lotniczego i elektronicznego. Jednak niezależnie od zewnętrznych uwarunkowań makroekonomicznych, inwestycje zależeć będą w dużym stopniu od atmosfery i warunków, jakie zostaną stworzone zagranicznym firmom w Polsce.

Raport dostępny jest na stronie wei.org.pl