Paliwa mniej chrzczone, część żywności - gorszej jakości

Co przy tym interesujące dość nieźle wypadły badania jakości paliw. Inspektorzy IH zakwestionowali bowiem ponad 4 proc. pobranych próbek. W dodatku z każdym rokiem (w latach 2014-2017) paliw wykazujących nieprawidłowości było na rynku coraz mniej: od 6 do ponad 2 proc.

Jednak generalna ocena jakości badanych produktów nie jest już tak optymistyczna. Według NIK oznacza to, że „rynek wymaga dalszych intensywnych inspekcji”. Dotyczy to zwłaszcza produktów spożywczych. Tym bardziej, że ponad 40 proc. kontroli IH dotyczyło żywności - produktów przetworzonych i nieprzetworzonych. Okazało się, że inspektorzy zakwestionowali niemal co piątą ich partię. „Za to” uchybienia objęły aż 60 proc. skontrolowanych placówek handlowych.

IH w latach 2017-2018 przeprowadziła także - na podstawie programu opracowanego przez prezesa UOKiK - badania porównawcze jakości tych samych produktów sprzedawanych w Polsce i Europie Zachodniej. Sprawdzono jakość 101 par produktów. Okazało się, że „istotne różnice” dotyczyły 12. z nich.

Przy czym częściej niższą jakość wykazywały produkty przeznaczone na polski rynek. Potwierdziły się w ten sposób wcześniejsze badania opinii społecznej, zlecone przez NIK, z których wynikało, że większość dorosłych Polaków jest przekonana, że produkty chemii domowej i artykuły spożywcze dostępne w naszym kraju są jakościowo gorsze od produktów tych samych marek oferowanych w krajach Europy zachodniej.

Przykładowo w badaniach IH okazało się, że jeden z gatunków czipsów paprykowych sprzedawanych w sklepach w Polsce był smażony na oleju palmowym, zawierał glutaminian monosodowy oraz wykazał wyższą zawartość tłuszczu niż taki sam produkt sprzedawany w Niemczech. W tym kraju bowiem czipsy smażone były na oleju słonecznikowym, a ponadto nie zawierały wzmacniacza smaku (glutaminianu monosodowego). A więc można produkować bez chemii!

W dodatku te same badania wykazały także znaczące różnice w recepturze jednej z czekolad z orzechami tej samej marki sprzedawanej u nas i w Niemczech. Za Odrą konsumenci mogli ją nabywać z większą o 25 g ilością orzechów. To nie wszystko. Inspektorzy IH wykazali również, że jedne z „takich samych” herbatników w Polsce miały co prawda nieco większe opakowanie niż w Niemczech, jednak mimo to zawierały o 25 g produktu mniej. Zaś jedna z kaw okazała się mocniejsza u naszych zachodnich sąsiadów niż „ta sama” sprzedawana w Polsce. Gwoli sprawiedliwości - IH dodała, że „w dwóch przypadkach produkty przeznaczone na polski rynek były lepsze”. Jednak to samo badanie IH wykazało jednocześnie, że 22 towary sprzedawane w polskich sklepach były droższe niż „te same” w Niemczech.

Międzynarodowi producenci „tych samych” gatunków artykułów dostępnych u nas (a także w innych krajach naszego regionu Europy) z reguły tłumaczą inny (na ogół gorszy i z większą zawartością chemii) skład niż w państwach zachodnioeuropejskich odmiennymi upodobaniami smakowymi konsumentów w różnych krajach. Szkoda tylko, że smak polskiego konsumenta z reguły pociąga za sobą konieczność pogarszania receptury. Czy zatem obowiązuje wciąż podział na „równych i równiejszych”?

Tym bardziej, że - jak wskazuje to NIK - „to, co może niepokoić, to wprowadzanie do obrotu towarów pod tą samą marką, ale z różnym składem, w sposób, który może wprowadzać konsumenta w błąd”. Co ciekawe według Komisji Europejskiej „w Unii, w której wszyscy są równi, nie może być konsumentów drugiej kategorii”. W takim razie szkoda, że rzeczywistość rozmija się z zasadami, które mają obowiązywać wszystkich. Może jednak stosowne organy zajęłyby się całą tą sprawą dla dobra naszych konsumentów?