Faktoring - wygodny instrument finansowania ^Wyróżniony

Faktoring jest wygodnym sposobem na pozyskiwanie środków na finansowanie bieżącej działalności. Jest również doskonałą formą zabezpieczenia przed ryzykiem braku zapłaty ze strony kontrahentów. Uzyskanie finansowania opiera się na wystawianych fakturach i w praktyce polega na zamianie przyszłych należności na gotówkę. Zazwyczaj faktor wypłaca zaliczkę (część kwoty faktury) faktorantowi/sprzedającemu, a wobec dłużnika podejmuje działania zmierzające do uzyskania zapłaty. Następnie, gdy już ją otrzyma, wypłaca pozostałą część środków.

Pierwowzoru faktoringu można doszukiwać się już w starożytności, kiedy kupcy sprzedawali towary na zasadzie kredytu kupieckiego, czyli z odroczonym terminem płatności. Jeśli potrzebowali gotówki, nie czekali, aż upłynie termin zapłaty tylko uzyskując zgodę dłużnika sprzedawali wierzytelność trzeciej stronie. Biorąc pod uwagę powyższe - sama istota faktoringu nie jest niczym nowym w stosunkach gospodarczych. Faktoring pozwala pogodzić interesy obu stron kontraktu handlowego. Importer przekazuje zapłatę po dostawie, a eksporter, korzystając z usług faktora, rozwiązuje problemy związane z udzieleniem kredytu kupieckiego importerowi. Możliwość udzielania kredytu kupieckiego często pozwala zaistnieć na rynkach zagranicznych osiągając lepszą pozycję konkurencyjną. Dzięki skorzystaniu z faktoringu, eksporter uzyskuje środki finansowe zwykle od razu po dostarczeniu towaru, co z kolei pozwala mu na bieżąco regulować zobowiązania a w konsekwencji zwiększać produkcję bez konieczności dodatkowego zaciągania kredytów bankowych.

Czy można zdefiniować jakiś podział na poszczególne rodzaje faktoringu?

Tak, jak najbardziej. Oczywiście definicje czasami się nieco różnią u poszczególnych faktorów, ale idea jest wspólna. Z uwagi np. na sposób rozliczania oraz rolę faktora można wyróżnić kilka przykładowych typów:

• pełny –w którym ryzyko niewypłacalności dłużnika ponosi faktor (a więc mityguje ryzyko braku zapłaty ze strony kontrahenta, co jest pewną cechą wspólną z akredytywą),
• niepełny – w którym ryzyko niewypłacalności ponosi faktorant/sprzedający (możliwość regresu faktora względem faktoranta),
• mieszany – w którym ryzyko rozkładane jest pomiędzy strony (zgodnie z umową),
• jawny (otwarty/notyfikowany) – w którym dłużnik zostaje poinformowany o zawarciu umowy faktoringu i przelewie wierzytelności na faktora wraz ze wskazaniem numeru rachunku do zapłaty,
• tajny (nienotyfikowany) – w którym dłużnik nie jest informowany o dokonanej umowie i to faktorant po otrzymaniu zapłaty jest zobowiązany przekazać środki faktorowi,
• krajowy / eksportowy / importowy – gdzie, w zależności od charakteru transakcji faktor może pełnić różne role,
• odwrócony (ang. reverse factoring) – przydatny np. w sektorze produkcyjnym, w którym nierzadko dostawcy dyktują krótkie terminy płatności, a polegający na finansowaniu przez faktora zobowiązań kontrahenta wobec jego dostawców (pomaga to kupującemu/dłużnikowi regulować bieżące zobowiązania i aktywnie kształtować politykę zakupową i ma to pewne cechy wspólne z dyskontem w akredytywie importowej).

O niektórych korzyściach z zastosowania faktoringu już wspomnieliśmy, ale czy są jakieś inne?

Jest ich tak naprawdę wiele. I tu ważna informacja, że nie każdy faktor oferuje pełen zakres usług i zakres ten może się dość istotnie różnić w zależności od oferty danego faktora (oczywiście im większy zakres czynności po stronie faktora tym zazwyczaj wyższa cena usługi). Bywają także pewne specjalizacje u danych faktorów.

Poniżej niektóre korzyści wynikające z faktoringu:

• dostęp do środków na bieżącą działalność, skutkujący poprawą płynności firmy,
• przejęcie części ryzyka biznesowego (w zależności od typu faktoringu),
• stosunkowo łatwy w uzyskaniu (np. w porównaniu ze zwykłym kredytem bankowym),
• elastyczne sterowanie kredytem kupieckim (odroczonymi płatnościami),
• dodatkowa motywacja kontrahentów do rozliczania faktur na czas (to faktor często przejmuje część windykacyjną co bywa istotne w podejściu kontrahentów do rozliczania faktur na czas),
• szybkie finansowanie (przy obecnych możliwościach technicznych mówimy już o godzinach lub nawet minutach, kiedy środki trafiają na konto).

No właśnie, jak to jest z tą automatyzacją procesów faktoringowych? Na czym to właściwie polega i czy to nie jest przypadkiem kolejne hasło marketingowe mające przyciągnąć faktorantów do faktorów lub dostawców oprogramowania do faktorów?

Może na początek zaczniemy od liczb. Polski rynek faktoringu zakończył pierwsze półrocze 2021 r. dynamicznym wzrostem obrotów. Firmy zrzeszone w Polskim Związku Faktorów sfinansowały działalność krajowych przedsiębiorstw na łączną kwotę 167,4 mld zł. Branża faktoringowa zanotowała więc wzrost o 24% w porównaniu z pierwszą połową poprzedniego roku. Z jej usług korzysta obecnie już blisko 21 tys. podmiotów, które przekazały do sfinansowania 10 mln faktur. Warto, aby każdy wyobraził sobie skalę tych rozliczeń. Mówimy o milionach faktur, które muszą zostać rozliczone. Czy mogą być wszystkie ręcznie analizowane przez analityków a następnie ręcznie rozliczane przez operatorów po stronie faktora? Oczywiście. Czy będzie to wtedy opłacalne? Raczej w większości przypadków - nie.

Najlepiej, gdy procesy faktoringowe są obsługiwane w sposób maksymalnie automatyczny, co skutecznie oszczędza czas wszystkich stron uczestniczących w transakcji. eSourcing S.A. dostarcza dla faktorów tego typu kompleksowe, elastyczne i wydajne rozwiązania. Automatyzacja procesu obsługi wszystkich dostępnych na rynku produktów faktoringowych to w rezultacie zmniejszenie kosztów operacyjnych po stronie faktora oraz maksymalne uproszczenie i użyteczność dla faktorantów.

Dobrze, ale co konkretnie kryje się pod hasłem automatyzacji?

Aplikacja dla faktoranta niemal sama przeprowadza użytkownika przez proces zgłaszania wierzytelności do objęcia finansowaniem i stosuje nieinwazyjne powiadomienia. Statystyki i raporty oraz listy wierzytelności z sortowaniem i filtrowaniem po kwotach, datach czy kontrahencie pomagają klientom w szybkim zorientowaniu się w płynności finansowej firmy oraz wyciąganiu wniosków ze współpracy z kontrahentami. Informacje te w połączeniu z powiadomieniami e-mail, zmianą limitów i terminów dla grup kontrahentów oraz opcją windykacji zgłoszonych należności - są przydatne dla utrzymania płynności finansowej firmy.

W ramach matchingu, po stronie faktora, automatycznie dopasowywane są przelewy do poszczególnych wierzytelności celem spłat opłat za usługi faktoringowe i konkretnych wierzytelności wraz z podziałem kwot na faktury (odpowiednie algorytmy kojarzą przelewy przychodzące z otwartymi pozycjami po stronie faktora). System sam rozpoznaje przelewy m.in. porównując wysokość kwot i tytuły przelewów. Matching znacznie zmniejsza czas obsługi faktoringu dzięki wyeliminowaniu ręcznego przypisywania rachunków spłat. Nieograniczone wręcz możliwości raportowe pozwalają skutecznie zarządzać oceną ryzyka zarówno po stronie klienta, jak i faktora. Obecnie coraz bardziej popularne staje się łączenie systemów faktoringowych z zewnętrznymi źródłami danych, co również automatyzuje cały proces (np. weryfikacja z białą listą podatników VAT lub też weryfikacja list sankcyjnych).

Dzięki dedykowanej aplikacji mobilnej faktoranci mają łatwy i szybki dostęp do najważniejszych informacji o aktualnym statusie swoich rozliczeń faktoringowych. Bardzo użyteczną nowością, zwłaszcza dla mniejszych faktorantów, jest możliwość robienia smartfonem zdjęć fakturom, które następnie są automatycznie rozpoznawane i digitalizowane poprzez systemy rozpoznawania znaków (OCR) a następnie przedstawiane do wykupu.

Powyższe, to tylko wybrane przykłady tego co obecnie systemy do obsługi faktoringu mają do zaoferowania. Prawda jest też taka, że otoczenie biznesowe oraz możliwości technologiczne zmieniają się tak szybko, że faktorzy muszą być cały czas elastyczni w obsłudze swoich klientów. Okres pandemii bardzo mocno przyspieszył procesy digitalizacji i cyfryzacji praktycznie we wszystkich firmach. Digitalizacja sprawia też, że klienci stają się coraz mniej lojalni, bo bardzo łatwo zmienić dostawcę usług. Tym bardziej więc warto zadbać o skuteczne narzędzia, które ułatwią prowadzenie biznesu.

Jarosław Mazurek
Dyrektor Rozwoju Biznesu
eSourcing S.A.